Асноўны баявы танк РТ-91 Twardy
Асноўны баявы танк РТ-91 Twardyпольск. Twardy - цвёрды.
Поспехам у гэтым напрамку садзейнічалі распрацоўкі, ажыццёўленыя ў ініцыятыўным парадку навукова-даследчымі цэнтрамі асобных ваенных прадпрыемстваў. У канцы 1980-х - пачатку 1990-х гадоў у Польшчы на базе наяўных танкаў Т-72 пачаліся працы па стварэнні айчыннага танка, якія прывялі да з'яўлення прататыпаў танка РТ-91 "Тварды". Гэтыя машыны абсталяваны новай сістэмай кіравання агнём, новымі прыборамі назірання (у тым ліку начнымі) камандзіра і наводчыка, іншай сістэмай пажаратушэння і сістэмай абароны ад дэтанацыі боепрыпасаў, а таксама ўдасканаленым рухавіком. Практычна да пачатку 80-х гадоў машынабудаўнічыя заводы Польшчы вырабляў рухавікі для танкаў серыі "Т" на падставе ліцэнзійнай дакументацыі.
У наступныя гады кантакты машынабудаўнікоў з расійскім бокам пачалі слабець і канчаткова спыніліся ў канцы 80-х пачатку 90-х гадоў. У выніку польскім вытворцам прыйшлося самастойна вырашаць праблемы, звязаныя з мадэрнізацыяй рухавіка, што было неабходна ў сувязі з пастаянным удасканаленнем танка Т-72. Мадэрнізаваны рухавік, які атрымаў абазначэнне 512У, адрозніваўся палепшанай сістэмай падачы паліва і паветра і развіваў магутнасць 850 л. с., а танк з гэтым рухавіком стаў звацца РТ-91 "Тварды".
Павышэнне магутнасці рухавіка дазволіла часткова кампенсаваць павелічэнне баявой масы танка, што было абумоўлена ўстаноўкай рэактыўнай брані (польскай канструкцыі). Для рухавіка з механічным кампрэсарам магутнасць у 850 л. с. была лімітавай, таму было прынята рашэнне выкарыстоўваць кампрэсар, які прыводзіўся ў дзеянне энергіяй выхлапных газаў.
Такое канструктыўнае рашэнне ўжо на працягу многіх гадоў прымянялася ў замежных гусенічных баявых машынах. Рухавік з новым кампрэсарам атрымаў пазначэнне 5-1000 (лік 1000 пазначае якая развіваецца магутнасць у конскіх сілах) і прызначаецца для ўсталёўкі на танкі РТ-91А і РТ-91А1. Сістэма кіравання агнём, створаная спецыяльна для танка РТ-91, улічвае хуткасць руху мэты, выгляд боепрыпасу, параметры атмасферных умоў, тэмпературу кідальнага рэчыва і ўзаемнае становішча лініі прыцэльвання і восі гарматы.
Для вядзення назірання ўначы выкарыстоўваюцца пасіўныя прыборы начнога бачання. На танку ўстаноўлены датчык становішча люстэрка прыцэла ў адносінах да вежы,сервамеханізм аўтаматычнага перамяшчэння прыцэльнай пазнакі ў гарызантальнай плоскасці. Вынік замеру адлегласці да мэты аўтаматычна высвечваецца на пасадзе камандзіра танка. Сістэма можа працаваць у аўтаматычным, ручным і аварыйным рэжымах.
Таксама на танку ўсталяваны аўтамат зараджання DRAWA. Павышэння абароненасці танка ўдалося дасягнуць за кошт прымянення рэактыўнай броні ERAWA, распрацаванай у ваенна-тэхнічным інстытуце ўзбраення. Гэтая браня існуе ў двух варыянтах, якія адрозніваюцца колькасцю выбуховага рэчыва. Адносна невялікія сегменты брані мацуюцца да вежы, корпусу і бартавым экранам. На танкі Т-72 (і падобныя ім) наважваецца 108 сегментаў на вежу, 118 на корпус і па 84 на кожны металічны бартавы экран.Цалкам абараняемая паверхня складае, такім чынам, 9 м.2. Выбуховы матэрыял, які знаходзіцца ўнутры сегментаў рэактыўнай броні, не дэтануе пры трапленні патронаў калібра 7,62-14,5-мм і аскепкаў артылерыйскіх снарадаў калібра да 82-мм. Рэактыўная браня не рэагуе таксама на палаючы напалм ці бензін. На думку распрацоўшчыкаў, браня памяншае глыбіню пранікнення кумулятыўнай бруі на 50-70%, а пранікальную здольнасць падкалібернага снарада - на 30-40%.
Тактыка-тэхнічныя характарыстыкі танка РТ-91 "Тварды"
Крыніцы:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
У пасляваенны перыяд Польшча стала важным прамысловым цэнтрам, які засвоіў вытворчасць складанай гусенічнай бронетэхнікі. Раней, зыходзячы з меркаванняў кааперацыі ў рамках Варшаўскай дамовы, танкі вырабляліся ў Польшчы па ліцэнзіі, прадстаўленай Савецкім Саюзам. Тым самым не дапушчалася ўмяшанне ў канструкцыю танкаў з мэтай іх паляпшэння. Такая сітуацыя захоўвалася да 80-х гадоў, калі адносіны Польшчы і СССР канчаткова сапсаваліся. Разрыў палітычных, эканамічных і ваенных сувязей вымусіў палякаў распачаць самастойныя дзеянні з мэтай захавання дасягнутага тэхнічнага ўзроўню існуючых баявых машын, а таксама выратавання айчыннай ваеннай прамысловасці.
